هیپو کلریت سدیم

آب ژاول محلولی ناپایدار است ودر اثر حرارت و نور به تدریج خاصیت خود را از دست می‌دهد. آب ژاول محلولی است از ۱۰تا۱۶ درصد هیپو کلریت سدیم در آب. ماده اصلی و موثر در آب ژاول هیپوکلریت سدیم (NaOCl) است . آب ژاول در تولید مایعات سفید کننده و همچنین در صنایع بهداشتی، صنایع کاغذ و مقوا، نساجی کاربرد دارد.آب ژاول یک ماده معدنی است و خاصیت بازی دارد.

نام ماده (فارسی): هیپو کلریت سدیم

نام ماده (انگلیسی): Sodium Hypochlorite

نام تجاری (فارسی):آب ژاول

نام تجاری (انگلیسی): Javel Water

سایر اسامی:آنتی فرمین، اکسید کلرید سدیم، اکسی کلرید سدیم

مواد مرتبط: سدیم، کلر

مجتمع های تولیدکننده:پتروشیمی شیراز، پتروشیمی بندر امام

رایجترین ماده ای که از آن، به عنوان سفید کننده استفاده میشود، آب ژاول است. ماده اصلی و موثر در آب ژاول، هیپوکلریت سدیم (NaOCl) است. هیپوکلریت سدیم، ترکیبی فوقالعاده قوی است که درصد خیلی کمی از آن (۵ درصد) را در آب حل می کنند و با نامهای مختلف و به عنوان سفید کننده به بازار عرضه می کنند. بنابراین سفید کنندهها و آب ژاول، همان محلول ۵ درصد هیپوکلریت سدیم هستند. محلولی است از ۱۰ تا ۱۶ درصد هیپوکلریت سدیم (NaOCl) در آب. این محلول را برتوله، کشف کرد و چون نخست در محله ژاول پاریس تولید میشد، به آب ژاول معروف شد.

مایعات سفید کننده و، ضد عفونی کننده ها . آب ژاول را برای گندزدایی و بوزدایی به کار میبرند. از این ماده در صنعت به عنوان رنگزدا و سفیدکننده پارچه و خمیر کاغذ استفاده میشود. در خانهها برای ضدعفونی کردن سبزیها و سفید کردن رختها به هنگام رختشویی از آب ژاول استفاده میکنند.

Molecular Weight 74.44217 g/mol

Molecular Formula ClNaO

Exact Mass 73.953537

Topological: Polar Surface Area 23.1

واکنش سود سوزآور با گاز کلر آب ژاول را از دمیدن گاز کلر درمحلول سدیم هیدروکسید تهیه میکنند. از جمله تستهایی که روی آب ژاول انجام میشود تعیین مقدار کلر آزاد وتعیین مقدار NaOHاست. آب ژاول محلولی ناپایدار است ودر اثر حرارت و نور به تدریج خاصیت خود را از دست میدهد.

تولید به روش تزریق گاز کلر:

Cl2 + NaOH ——– NaClO + NaCl + H2O

الکترولیز محلول NaCl:

 روش وسیع دیگری که برای تهیه هیپوکلریت سدیم استفاده میشود، الکترولیز محلول غلیظ نمک سدیم کلرید است. این سلولهای الکترولیتی، دیافراگم یا غشائی نداشته و در جریان بالا و در محلولی نسبتا خنثی بکار گرفته میشوند. این سلولها جهت بکار گیری در درجه حرارت پائین طراحی میشوند که محلول سود سوزآور کاتد را به تماس با کلر متصاعد شده از آند در میآوردند.

واکنش سدیم بیکربنات با کلسیم هیپوکلریت:

روش دیگری برای تهیه سدیم هیپوکلریت میباشد که فرمول واکنش به شرح زیر میباشد.

Na2CO3 + Ca(OCl)2 —- 2NaOCl + CaCO3

بخارات این ماده سبب تحریک چشم و پوست می شود. خوردن این ماده ممکن است سبب تهوع، درد شدید معده، و در برخی موارد باعث مرگ شود. قابل انفجار نیست. مخرب لایه ازن.